ΑΓΙΟΣ ΦΑΝΟΥΡΙΟΣ.

«Ουράνιον εφύμνιον εν γη τελείται λαμπρώς, επίγειον πανήγυριν νυν εορτάζει φαιδρώς, αγγέλων πολίτευμα, άνωθεν υμνωδίαις ευφημούσι τους άθλους, κάτωθεν Εκκλησία, την ουράνιον δόξαν. Ην εύρες πόνοις και άθλοις τοις σοις, Φανούριε ένδοξε».

Ο Άγιος Φανούριος είναι από τους πιο αγαπητούς άγιους σε όλο τον ελληνικό λαό, που κάθε χρόνο τιμά και πανηγυρίζει την μνήμη του στις 27 Αυγούστου.

Αυτός ο τόσο αγαπητός άγιος θα μπορούσε να χαρακτηριστεί χωρίς αμφιβολία ως δώρο Θεού, διότι ήταν και παράμενε άγνωστος για πολλούς αιώνες και μόνο το 1500 μ.Χ. βρέθηκε η Ιερή εικόνα του, που μας αποκάλυψε την ύπαρξή του την παρρησία του ενώπιον του Θεού, ο οποίος τον έχει χαριτώσει με τόσο μεγάλη θαυματουργική δύναμη. Δεν γνωρίζουμε πολλά πράγματα για τον Άγιο Φανούριο, μόνο το όνομά του που ήταν γραμμένο πάνω στην εικόνα που βρέθηκε και ήταν στρατιωτικός, όπως φανερώνει η στολή που φορά και μάλιστα κατά τους πρώτους αιώνες των μεγάλων διωγμών της Χριστιανοσύνης.

Επίσης πάνω στην εικόνα του, εικονίζονται και τα μεγάλα μαρτύρια που υπέστη ο Άγιος. Αυτά βέβαια είναι αρκετά, διότι μία εικόνα μας εξιστορεί όσα πράγματα θα μα εξιστορούσε και ένα βιβλίο.

Πριν από 500 περίπου χρόνια, όταν οι Τούρκοι είχαν κυριεύσει την Βυζαντινή Αυτοκρατορία, από ένα εντελώς τυχαίο γεγονός, βρέθηκε η ιερά και σεβάσμια εικόνα του Αγίου.

Τον καιρό που οι Αγαρηνοί, περίπου δηλαδή το 1500, κατέλαβαν το νησί της Ρόδου, θέλησαν να το οχυρώσουν και να ξαναφτιάξουν τα τείχη της πόλης, που είχαν σε πολλά σημεία καταστραφεί. Πήραν λοιπόν σαν εργάτες πολλούς χριστιανούς, κι εκείνοι, καθώς έσκαβαν στα χαλάσματα κάποιων σπιτιών και παλαιών γκρεμισμένων ναών, βρήκαν μία θαυμάσια εικόνα, ολοκάθαρη και άφθαρτη που φαινόταν σαν να είχε αγιογραφηθεί την ίδια μέρα, πράγμα αξιοπερίεργο και που αποδεικνύει ότι η ανεύρεση της εικόνας δεν είναι τυχαία, αλλά δωρεά του Θεού.

Η εικόνα έδειχνε τον Άγιο Φανούριο νέο στην ηλικία, ντυμένο στρατιωτικά, να κρατάει ένα σταυρό και μαζί μια λαμπάδα αναμμένη. Ολόγυρα από την εικόνα, κατά την συνήθεια των αγιογράφων τότε, υπήρχαν 12 παραστάσεις από τα μαρτύρια του Αγίου.

Τα μαρτύρια που απεικονίζονται είναι μεγάλα και σκληρά και αποκαλύπτουν ότι πρόκειται για μεγάλο και γενναίο αθλητή της πίστεως.

Στη πρώτη παράσταση:

Εμφανίζεται ο Άγιος να απολογείται με παρρησία μπροστά στο Ρωμαίο άρχοντα.

Στη δεύτερη :

Ο Άγιος εικονίζεται ανάμεσα σε στρατιώτες που τον χτυπούν με πέτρες στο κεφάλι και στο στόμα.

Στη τρίτη :

Δείχνει τη συνέχεια αυτών των βασανιστηρίων, όπου έχουν ρίξει τον Άγιο πλέον στο χώμα και τον χτυπούν μανιασμένα με ρόπαλα και ξύλα, ενώ προσεύχεται.

Στη τέταρτη:

Είναι γυμνός και ματωμένος μέσα στη φυλακή, όπου οι δήμιοί του του καταξεσκίζουν τις σάρκες με σιδερένια εργαλεία. Εκείνος υπομένει ατάραχος με το βλέμμα στραμμένο στον ουρανό.

Στη πέμπτη:

Ο Άγιος βρίσκεται μπροστά στο σκληρό τύραννο με μία έκφραση που δείχνει τον πόνο και το μαρτύριο.

Στη έκτη:

Προσεύχεται μόνος του μέσα στη φυλακή έχοντας υψώσει τα χέρια ικετευτικά προς τον Ουρανό.

Στη έβδομη :

Εικονίζεται ένα ακόμη μαρτύριο, όπου είναι γυμνός και καταματωμένος, ενώ γύρω του καίνε το σώμα του με αναμμένες λαμπάδες.

Στην όγδοη :

Εμφανίζεται καταπλακωμένος κάτω από μια μεγάλη πέτρα και ολόγυρά του βρίσκονται άγρια θηρία, έτοιμα να τον κατασπαράξουν, ωστόσο μοιάζουν να είναι καθηλωμένα από την αγιότητά του.

Στην ένατη:

Βρίσκεται μπροστά σε ένα ακόμα μαρτύριο, αφού τον έχουν στήσει μπροστά στα είδωλα με αναμμένα κάρβουνα στα χέρια, αλλά εκείνος προτιμά να κρατά τα κάρβουνα στα χέρια και να καίγεται, παρά να τα πετάξει στα είδωλα και να λυτρωθεί.

Στη δέκατη:

Δέεται με τα χέρια υψωμένα στον ουρανό, ενώ γαλήνη και το θείο φως είναι ζωγραφισμένα στο πρόσωπό του.

Στη ενδέκατη:

Η κορύφωση του μαρτυρίου του!

O Άγιος στέκεται στη μέση και οι βασανιστές του τον έχουν τοποθετήσει σ’ ένα μεγάλο μάγκανο και του τσακίζουν τα κόκαλα. Το πρόσωπο του παραμένει ήρεμο και υπομένει και υπομένει με καρτερία το φρικτό μαρτύριο. Στη τελευταία παράσταση εικονίζεται το φοβερό τέλος του μαρτυρίου του. Οι δήμιοί του τον έκαψαν ζωντανό, αφού μέχρι τέλους, στο Κύριό μας.
Εικονίζεται λοιπόν μέσα σ’ ένα λάκκο με αναμμένα ξύλα, περιτριγυρισμένος από αναμμένες φλόγες και καπνούς.
Πάλι όμως το πρόσωπό του εξακολουθεί να είναι ήρεμο και ατάραχο, εστραμμένο με πίστη και αγαλλίαση προς τον αγαπημένο του Χριστό.
Και μόνο τα μαρτύρια που εικονίζονται στην εικόνα του Αγίου, τον καθιστούν μεγαλομάρτυρα.
Παράλληλα όμως και τα αναρίθμητα θαύματα που Χάριτι Θεού επιτελεί, επιβεβαιώνουν ότι ο Άγιος έχει μεγάλη παρρησία προς τον Θεό.
Στα ερείπια λοιπόν εκείνα, ο επίσκοπος της Ρόδου, αναστήλωσε το ναό του Αγίου Φανουρίου, ο οποίος σώζεται μέχρι σήμερα, όπως και η εικόνα που βρέθηκε 500 χρόνια πριν.
Τα θαύματα που από τότε άρχισε να τελεί ο Άγιος έγιναν αφορμή να συντρέχουν στη Ρόδο πολλού χριστιανοί για να ζητούν τις μεσιτείες του.
Η πιο χαρακτηριστική παράδοση στο λαό μας είναι βέβαια το εορταστικό έθιμο της φανουρόπιτας που γίνεται συνήθως τη παραμονή της εορτής του.

Η πίτα αυτή είναι συνήθως μικρή και στρογγυλή σαν μικρός άρτος, μοιράζεται στους πιστούς και γίνεται άλλοτε για να φανερώσει κάποιο χαμένο αντικείμενο ή κάποια χαμένη υπόθεση ή ακόμα να φανερώσει την υγεία σε κάποιον ασθενή.
Υπάρχει επίσης και παράδοση ότι με τη πίτα αυτή γίνεται μνεία της μητέρας του, αλλά άγνωστο για ποιο λόγο.
Ο Άγιος αποτελεί έναν από τους πιο αγαπητούς και προσφιλείς αγίους, στον οποίο, ακόμη και σήμερα, προστρέχουν πλήθος πιστών και εκείνος σπεύδει γρήγορα να εκπληρώσει ότι του ζητήσουμε.