ΠΕΡΙ ΠΡΟΣΕΥΧΗΣ

᾿ῼδὴ τῶν ἀναβαθμῶν. ΨΑΛΜΟΣ 120

ΗΡΑ τοὺς ὀφθαλμούς μου εἰς τὰ ὄρη, ὅθεν ἥξει ἡ βοήθειά μου. 2 ἡ βοήθειά μου παρὰ Κυρίου τοῦ ποιήσαντος τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν. 3 μὴ δῴης εἰς σάλον τὸν πόδα σου, μηδὲ νυστάξῃ ὁ φυλάσσων σε. 4 ἰδοὺ οὐ νυστάξει οὐδὲ ὑπνώσει ὁ φυλάσσων τὸν ᾿Ισραήλ. 5 Κύριος φυλάξει σε, Κύριος σκέπη σοι ἐπὶ χεῖρα δεξιάν σου· 6 ἡμέρας ὁ ἥλιος οὐ συγκαύσει σε, οὐδὲ ἡ σελήνη τὴν νύκτα. 7 Κύριος φυλάξει σε ἀπὸ παντὸς κακοῦ, φυλάξει τὴν ψυχήν σου ὁ Κύριος. 8 Κύριος φυλάξει τὴν εἴσοδόν σου καὶ τὴν ἔξοδόν σου ἀπὸ τοῦ νῦν καὶ ἕως τοῦ αἰῶνος.

Ο Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος λέει τα εξής:
" Νίκησε τους εχθρούς στο μυαλό σου με το όνομα του Ιησού. Δεν θα εύρεις άλλο όπλο δυνατότερο απ' αυτό! Ομοίως και τα πάθη σου θα κατασιγάσεις μέσα σου και θα τα εξαλείψεις με την προσευχή!"



Ο Νικήτας Στηθάτος στη Φιλοκαλία λέει για την προσευχή:
" Αυτός που κατώρθωσε να πετύχει την πραγματική προσευχή και πλημμυρίστηκε το είναι του από την αγάπη του Χριστού, δεν γίνετια αιχμάλωτος των αισθήσεων του και δεν δίνει την προτίμηση του σε τίποτε. Δεν υπερτιμάει τον δίκαιο και δεν κατακρίνει κανένα και ομοιάζει με τον Θεό, που ανατέλλει τον ήλιο επι πονηρούς και αγαθούς και βρέχει επί δικαίους και αδίκους".





Την νοερά προσευχή ο καθένας μας μπορεί να την αποκτήσει και να την κάνει μέσο επικοινωνίας του με τον Κύριο. Δεν στοιχείζει τίποτε εκτός από την προσπάθεια της σιωπής και τη φροντίδα για την όσο το δυνατόν συχνότερη επίκληση του γλυκήτατου ονόματος του Κυρίου Ιησού, που γεμίζει τον άνθρωπο με αγαλλίαση.

Η ενδοσκόπηση του ψυχικού μας κόσμου μας δίνει τη ευκαιρία να γνωρίσουμε τι μυστήριο είναι ο άνθρωπος. Να νιώσουμε την ευφροσύνη της αυτογνωσίας και να χύνουμε πικρά δάκρυα μετανοίας για τις πτώσεις μας και την αδυναμία της θελήσεως μας. Με το νού μέσα στην καρδιά μας μπορούμε να κάνουμε σιωπηλοί κρίσεις και επικρίσεις και να διαβάζουμε μυστικά ολόκληρα βιβλία. Έτσι, ας μην αφήνουμε το νου μας να λέει τίποτε άλλο, παρά τη συντομη και μονολόγιστη καλούμενη προσευχή " Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού, ελέησον με".

Αλλά δεν αρκεί μόνο αυτό. Χρειάζεται ακόμη να κινήσεις και τη θέληση σου, δηλαδή να λες την ευχή αυτή μ' όλη τη δύναμη της αγάπης σου πρός τον Κύριον Ιησούν. Μόνο όταν απερίσπαστη από άλλες έννοιες και σκέψεις έλθει η ψυχή μας σ' επαφή με τον Κύριο, τότε προσκολλάται με αγάπη στά νοήματα της ευχής... Όμως ο νούς μας από τα μικρά μας χρόνια έχει συνηθίσει να πετάει, καθώς λέμε, στα αισθητά πράγματα του έξω κόσμου και στις διάφορες υποθέσεις, που μας απασχολούν ως άτομα. Ανάγκη λοιπόν να καταβάλλουμε κάθε προσπάθεια, για να κατευθύνεται την ώρα της προσευχής όλη μας η σκέψη την καρδιά.



Ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης εκφράζεται ως εξής για τη συνεχή επίκληση του ονόματος του Ιησού:
" Ο Ιησούς ας είναι το γλυκή μελέτημα της καρδίας σου.
Ο Ιησούς ας είναι το εντρύφημα της γλώσσας σου.
Ο Ιησούς ας είναι η συνεχή ιδέα του νού σου.
Ο Ιησούς ας είναι η αναπνοή σου και ποτέ να μη χορταίνεις επικαλούμενος τον Ιησού.
Απο αυτή τη συνεχή γλυκύτατη μνήμη του Ιησού θέλουν εμφυτευθεί και γίνουν μεγάλα δέντρα οι τρείς εκείνες μεγάλες και θεολογικές αρετές, η πίστις, η ελπίς και η αγάπη".





Όποιος ασχολείται με την αδιάκοπη εσωτερική προσευχή όχι μόνο σωφρονεί, αλλά και βλέπει καλά και θεολογεί.



" Ζείτε αγνή πνευματική ζωή και τότε δεν θα υποκύπτετε στις επιθυμίες της σάρκας" λέει ο Θείος Παύλος.

Η προσευχή είναι ένα λειτούργημα που βοηθάει τον άνθρωπο να επικοινωνεί με τον Δημιουργό του.

Όλοι οι άγιοι Πατέρες στην κατά κόσμο ζωή τους την προσευχή την είχαν κάνει καθημερινή απασχόληση τους και κυριαρχικό βίωμα τους .





Ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης γράφει:
" Οι τρόποι με τους οποίους πρέπει να προσεύχεσαι είναι δύο, εσωτερικός και εξωτερικός.

Ο εσωτερικός είναι το να βιάζεσαι να συμμαζεύεις τον νου σου στα λόγια της προσευχής και κανένα πράγμα να μη τον αφήνεις να συλλογίζεται, στοχαζόμενος οτι παρίστασαι ενώπιον του Θεού. Την καρδία σου κάνε την να νοστιμεύεται στα λεγόμενα, καθώς νοστιμεύεται στα καλά φαγητά. Να έχεις συντριβή και κατάνυξη, και άλλοτε μεν να προσεύχεσαι με το νου και την καρδιά, που είναι καλύτερο, άλλοτε δε και με το στόμα.

Ο δε εξωτερικός τρόπος, κατά τον αυτόν Αγ. Νικόδημο, είναι το να προσέυχεσαι πότε σκύβοντας κάτω την κεφαλή σου, σαν τον τελώνη, πότε στεκόμενος, πότε γονατιστός και πότε σηκώνοντας τα χέρια σου. Όλοι αυτοί οι τρόποι είναι μαρτυρημένοι από τις Θείες Γραφές.

Ο καιρός της προσευχής είναι το να προσεύχεσαι στούς διορισμένους από την Εκκλησία επτά καιρούς ( =εσπερινόν, απόδειπνο, μεσονυκτικόν, όρθρον και ώρες) κατά το ψαλμικό " Επτά φορές τη μέρα Σε ύμνησα".

Ιδιαίτερα να βιάζεις τον εαυτό σου στο να προσεύχεσαι παντοτινά και αδιάλειπτα, καθώς παραγγέλει ο Απ. Παύλος
" Αδιαλείπτως προσεύχεσθαι".

Να προσεύχεσαι λοιπόν και όταν κάνεις την τέχνη ή άλλη σου υπηρεσία και να τις αρταίνεις με την προσευχή ωσάν το αλάτι, κατά τον Μέγα Βασίλειον.

Ο τόπος της προσευχής κατά πρώτον λόγον είναι ο ναός. Κατά δεύτερον λόγον είναι ο πλέον ήσυχος τόπος του σπιτιού σου· διότι βλέπουμε και τον Απ. Πέτρον που " ανέβη στο δώμα του σπιτιού να προσευχηθή".